Автор: admin

25 декабря 2024 года Национальным конгрессом историков при поддержке Министерства науки и высшего образования РК проведена научная конференция на тему «Актуальные проблемы истории Казахстана». Конференция прошла в стенах Евразийского национального университета им. Л.Н. Гумилева.

В работе конференции приняли участие отечественные и зарубежные ученые, общественные деятели, преподаватели вузов и школ, докторанты и магистраны, в общей сложности около 100 человек.

Модератором выступил Председатель Национального конгресса историков, ректор Евразийского национального университета им. Л.Н. Гумилева Е.Б. Сыдыков.

На конференции были обсуждены проблемы преемственности идеи государственности в Казахстане, история ранних государств на территории республики, предпосылки создания и дальнейшее развитие Казахского ханства, актуальные проблемы новой и новейшей историй Казахстана, и т.д. вместе с тем, участники конференции оценили значение и роль исторической памяти и исторического сознания в отечественной исторической науке. Ученые также с большим интересом обсудили проблемы междисциплинарного исследования в исторической науке, а также систематизации, анализа и введения в научный оборот новых источников.

В ходе мероприятия состоялась презентация ряда новых книг, приуроченных и подготовленных НИИ Археологии Евразийского национального университета им. Л.Н. Гумилева и изданных Институтом археологии им. А.Х. Маргулава в рамках празднования 100-летнего юбилея одного из основоположников казахстанской археологической науки К.А. Акишева, а также монография старшего преподавателя кафедры истории Евразийского национального университета им. Л.Н. Гумилева, доктора PhD Г.Х. Абдыкуловой, посвященной повседневности женщин Казахстана в 1991-2021 гг.

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде Тарихшылардың ұлттық конгресі Әбу Насыр әл-Фарабидің 1150 жылдық, Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойлары және «Ұлық Ұлыс» – Алтын Орданың 750 жылдығы аясында «Отандық тарих ғылымындағы тұлға: жаңа зерттеулер мен ұстанымдар» тақырыбында кезекті VIII отырысын өткізді.

Ресми жиын басталмай тұрып университет қабырғасындағы «Күлтегін» атриумында бірқатар іс-шараларға куә болдық. Ең алдымен «Абай академиясы» ғылы­ми-зерттеу институты әзірлеген «Абай» интерактивті кешені таныс­тырылды. Әмбебап кешен ар­қылы кез келген көрермен Абай әлеміне саяхат жасай алады. Екінші бір іс-шара Алтын Орда мемлекетінің 750 жыл­дығы қарсаңында Халық­ара­­лық Түркі академиясы әзір­леген кітаптардың таныстырылымына арналды. «Ұлық Ұлыс (Алтын Орда), Шағатай ұлысы, Моғолстан мемлекеті. Құжаттар жинағы», «Моңғолдың құпия шежіресі. Түпнұсқадан ғылыми аударма және сөздігі», «Алтын орда: та­рих, мемлекеттілік, мә­де­ни мұра», «Жошы хан», «За­фар­нама. Та­рих-и-Жахангир», «Ша­ғатай ұлы­сы. Хайду мемле­кеті. Мо­ғол­стан», «Берке – моң­ғол тағын­дағы мұсылман» сынды тарих ғылымы үшін зор олжа саналатын кітаптардың тұсауы кесіліп, оқырманға жол тартты. Үшінші бір мәнді іс-шара – Тарихшылардың ұлттық конгресінің мүшелерін марапаттау мен жаңа мүшелерді қабылдау салтанаты болды.

 Конгресс отырысын Еуразия Ұлттық университетінің ректоры Ерлан Сыдықов жүргізді әрі жиындағы алғашқы баяндаманы жасады. Ол өз баяндамасын­да тарих ғылымындағы тұл­ға­тану бағытына қатысты көз­қарас­тарымен бөлісті. «Ғылыми әде­биетте жалған тарих жасаудың негізі­нен үш түрі аталады. Оның бірі кездейсоқ дәйектік қате­лер­ден тұрады. Мұндай бұрма­лау­шылық көбіне кәсіби білік­сіздіктен туындайды. Жалған тарих жасаудың екінші түрі – тарихи ақиқаттың бір бөлігін жабық тақырыпқа айналдыру, ол туралы қасақана үндемеу. Оның мысалы Отан тарихындағы «ақтаңдақ» тақырыптардың болуы. Жалған тарих жасаудың үшінші түрі – тарихты ашықтан-ашық бұрмалау. Ол – ойластырылған, саналы бұрмалау, түпнұсқаны, шындықты жалғанмен алмастыру. Тарихи танымда әлдеқандай мақсат көздеген жеке тарихшылардың мақсатты әрекеті ретінде бұл фактор зиянды сипат алады. Кеңестік тарихнамадағы жеке тұлғалардың тарихтағы орнын айқындауда соңғы фактордың ықпалы қатты сезілді, оның салдары қазіргі кезде де жойыла қойған жоқ», деді Е.Сыдықов. 

 «Қазақстан Республикасы­ның Тұңғыш Президенті – Елба­сы кітап­ханасы» мемлекеттік меке­­месінің директоры, саяси ғылым­­дар докторы, профессор Әмір­­хан Рахымжановтың баян­дама­сы «Н.Назарбаевтың қазақ халқы­­ның ұлттық мұрасын сақтау кон­цеп­­циясы» деп аталды. Ол Елба­­сы­­ның «Болашаққа бағдар: руха­ни жаңғыру», «Ұлы даланың жеті қыры» мақалаларындағы ұлт­­тық біріздендіру, ұлттық сана мә­селелері төңірегінде ой қоз­ға­ды. Жаңа заманда ұлттық кел­­бет­ті сақтаудың өзектілігіне на­зар аудартқан мақалаларды интел­­лек­­туалдық, мәдени және ағарту­­шы­лық платформа ретінде атап өтті.

Халықаралық Түркі академия­сының президенті Дархан Қыдырәлі тұлғатануға қатысты бірқатар түйткілді мәсе­лелерді атады. «Әл-Фараби мен Абайды зерттеуде тарихшылар тыс қалып келеді. Бұл орайда қос алып тұлғаны зерттеуде филологтар, әдебиетшілер мен журналистер қауымының еңбектерін атап өткен жөн», деген академик жекелеген тұлғаларды зерттеуде олқылықтар бар екенін жеткізді. Соған сай тұлғалардың болмысы көбіне әдеби зерттеулермен шектеліп, оның соңы кейде әсіре дәріптеуге, мифтендіруге ұласып жатқан жағдайлардың да бар екеніне тоқталды. Ол сондай-ақ 2018 жылы Халықаралық Түркі академиясы түркі халықтарына ортақ, адамзат өркениетіне айрықша үлес қосқан екі жүзге жуық тұл­ға­ны іріктеп, «Түркі әлемінің тұ­ғы­р­лы тұлғалары» деген жобаны қолға алғанын, ол келер жылы үш том боп жарық көретінін айтып өтті.

Жалпы, жиын барысында жұртқа танымал, бірқатар тарихшы ғалымдардың тұлғатану бағытында түрлі мәселелерді қамты­ған баяндамалары тыңдал­ды. Олардың ішінде Қарағанды облысындағы Ұлытау ауданының әкімі, ғалым Берік Әбдіғалиұлы, Зиябек Қабыл­динов, Жамбыл Артықбаев, Еркін Әбіл, Әбілсейіт Мұхтар, Бүркіт­бай Аяған сынды тарих ғылым­дары­ның докторы, профессор дәре­же­сіндегі ғалымдар болды.

 Конгресс соңында ғалымдар қарар қабылдап, Білім және ғы­лым министрлігі мен білім беру сала­сындағы мемлекеттік билік ор­ган­дарына, Мәдениет және спорт министрлігіне, қалалар мен облыстардың әкімдік­теріне ұсы­ныстар жасады. Ол ұсы­ныстар­да тұлғатану бағытындағы зерт­теу­лерді жолға қою, ол үшін мем­лекет­т­ік тапсырыс беру, ЖОО-лар мен колледждерде, орта мектептерде тұлғатануды таңдау пәндері қатарына енгізу, оларды танымал ету мақсатында бір­қатар іс-шараларды жүзеге асыру мәселелері қамтылды.

Еgemen.kz

Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласы қоғамда, соның ішінде кәсіби тарихшылар мен гуманитарлық сала мамандарының зор рухани сілкінісін туғызды

Бұл орайда Тарихшылар ұлттық конгресі Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің негізінде «Қоғамдық сананы жаңғырту және тарих ғылымындағы жаңа міндеттер» тақырыбында кезекті IV Конгресін өткізді.

Конгреске Қазақстанның барлық облыстарынан республикаға танымал тарих-гуманитарлық ғылым мен білім саласының көрнекті өкілдері, ҚР Парламентінің депутаттары, сонымен қатар шетелдік қонақтар қатысты.

Конгресс жұмысы барысында президенттік бағдарламаға сәйкес бірнеше кітаптардың тұсаукесері өткізілді: «Туған жер» «Астана: прошлое и настоящее» (З.Е.Кабульдинов), «Саржал» (Б.Теміров), «Алаш козгалысы» 2 томдық (М.Қойгелдиев).      

Конгресті өткізу барысында Мемлекет басшысының қоғамдық сананы жаңғырту мен рухани жаңғыруға байланысты жаңа тағдыршешті бастамалары мен еліміздің білім жүйесі мен тарих ғылымындағы  шешімін күткен мәселелерді іске асыруға байланысты шаралар жоспарланды.

Конгресті өткізудің басты мақсаты – Елбасының қоғамдық сананы және рухани өрлеуді жаңғырту бағытындағы тағдыршешті жаңа бастамасына қолдау көрсету. Осы орайда отандық тарих ғылымы мен білім беру саласының өзекті мәселелерін талқылау.  Мектеп пен жоғары оқу орындарының мазмұндық жағдайын жақсарту және музейлер мен архивтердің қызметтерін жаңа деңгейге көтеруге жете мән беру.

Конгресс жұмысына ҚР Ұлттық ғылым академиясының 14 тұрақты мүшесі, 26 – ҚР ҰҒА корреспондет-мүшелері, 56 ғылым докторы және 137 ғылым кандидаттары мен философия докторлары, музей мен архив, жалпы білім беру мектептері  мен  ардагерлер ұйымдары делегациялары да қатысты.

Конгреске қатысушылар гуманитарлық білім беру негіздері күшейген қазіргі заманның даму жағдайында білім мен ғылымның бірегейлігін және  қоғамдағы тарих ғылымының рөлінің қарқынды тұрғыда өрлеуін  ерекше атап өтті. Қазақстан қазіргі уақытта әлемнің үздік «отыз» елі санатына енуге батыл қадам жасауда.

Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев біздің елімізді қоғамдық сананы жаңғырту мен ұлттық рухани өрлету жолымен алға бастыртуда.

Президент Н.А. Назарбаев қоғамдық сананы жаңғыртудың алты негізгі бағыттарын түзіп берді. Олар – бәсекелік қабілет, прагматизм, Ұлттық бірегейлікті сақтау, білімнің салтанат құруы, Қазақстанның революциялық емес, эволюциялық дамуы және сананың ашықтығы.

Осы арнада Мемлекет басшысы нақты жоба – бағдарламалар ұсынды.  Біздің халықтың болашағы үшін  түзілген бұл бағдарламалар, айқындалған міндеттерді жүзеге асыруға арналған: Қазақ тілін біртіндеп латын әліпбиіне көшіру, «Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» жобасы, «Туған жер» бағдарламасы, «Қазақстанның қасиетті рухани құндылықтары» немесе «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы, «Қазақстандағы 100 жаңа есім» жобасы.

Конгреске қатысушылар   қоғамдық сананы жаңғыртуды және  ұлттық рухани өрлеуді нақты жүзеге асыруды негізге ала отырып отандық тарих ғылымы мен білімін дамыту мен жетілдіру және өлкетану жұмыстарын күшейту мақсатында көрсетілген басты қадамдардың  жалпы ғылыми және қолданбалық-бағыттама ұстанымдарын келістіре келелі даму ҰСЫНЫСТАРЫН жасайды.

Конгреске қатысушылар ұсынады:

Кәсіби қоғамдастыққа:

— Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық  мақаласында айтылған  идеяларды қоғамдық негізде алға жылжытуға ықпал ету;

— Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық  мақаласының негізгі мәселелерін жүзеге асыруға байланысты қоғамдық ұйымдармен белсенді бірлесу;

—  Белгілі саяси қайраткерлер, ғылым мен өнер өкілдерінің естелік-кітаптарын даярлауды ұйымдастыру.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігіне  және ҚР білім беру саласындағы мемлекеттік мекемелеріне:

— Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық  мақаласында көрсетілген жобаларды жүзеге асыруға мақсатында ғылыми қоғамдастықтың ұсынған ғылыми жобаларын қаржыландыру жүйесін даярлау;  

— Ғалымдардың, өлкетанушылардың әлеуетін пайдалану арқылы барлық елді мекендердің тарихын жазу(ауылдың, селоның, аудан орталықтарының, қалалардың және т.т.),  сонымен қатар, көрсетілген жерлердің тұрғындарының дәстүрлі мәдениетіне қатысы бар топономикасын, фольклорын, шежіресін қоса қамту; 

— Барлық мектептерде, колледждерде, жоғары оқу орындарда өлкетану курсын енгізу және осы курс бойынша тиісті оқулық пен оқу құралдарын даярлау;

— Жергілікті тұрғындардың тарихын, мәдениетін, этнографиясын және фольклорын зерттеу мақсатында жоғары оқу орындар базасында  жазғы уақытта тұрақты тарихи-этнологиялық және фольклорлық экспедициялар ұйымдастыру;

— Тарих ғылымының өзекті мәселелерін қамтитын өлкетанушылық сипаттағы дипломдық жұмыстар, магистрлік және докторлық диссертациялар тақырыптар базасын түзу;

— «Туған жер» жобасын жүзеге асыру мақсатында Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ, Тарихшылардың Ұлттық Конгресі, Халықаралық Түрік академиясы және Егемен Қазақстан Республикалық газеті арасында ғылым мен білім саласын қамтитын өзара түсіністік туралы МЕМОРАНДУМ жасау;

— Елеулі тұрғыда мамандықтар жіктемесін ұлғайту, мәселен, антропология ілімін қосу(әлеуметтік, мәдени, әскери, медициналық және);

— Мемлекет басшысы мақаласының түйінді жақтарын жүзеге асыру мақсатында «Қазақстан тарихы» курсын енгізу;

— Солтүстік және солтүстік-шығыс облыстарда ҒЗИ ашуға ұсыныстар жасалынсын. Бұл арада аталған өңірлердің жеткілікті тұрғыда зерттелмеген жағдайын еспке алынсын; 

— Гуманитарлық саладағы ҒЗИ Астана қаласына көшіруге ұсыныс жасалсын.

Тарихшылардың Ұлттық Конгресіне:

— Жыл сайын Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің базасында жекелеген елді мекендер, қалалар мен облыстар тарихына арналған жаңа кітаптардың таныстырылымын  қамтитын  «Туған жер» бағдарламасы аясындағы жыл сайынғы өлкетанулық зерттеулер»  ғылыми жиынын өткізу;

 — «Туған жер» сериясымен шығарылатын кітаптар тәжрибесін дәстүрге айналдыру;

— «Қазақстанның үздік жас тарихшысы» конкурсын өткізу тәжрибесін дәстүрге айналдыру.

Қоғамдық ұйымдарға:

— Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық  мақаласында айтылған түйінді міндеттерді жүзеге асырумен айналысатын мемлекеттік мекемелердегі эксперттік кеңестер мен жұмыс топтарының тиісті шешімдер қабылдау жұмыстарына белсенді араласу;

— Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласына қолдау көрсету мақсатында әртүрлі қоғамдастықтарда және БАҚ арқылы қоғамдық қостау кампанияларын өткізу;

 —  Өлкетану хабаршысы – мерзімді басылымын шығаруды қамтитын «Өлке тарихымен айналысатын әуесқойлар қоғамын» құру.

Астана қаласы әкімдігіне:

— Туристік кластерді дамыту мақсатында «Бозоқ» ортағасырлық  қыпшақ бекінісін қайта қалпына келтіру.

«ЭКСПО-2017» АҚ:

— Елорданың танымалдығын арттыру және оның қазіргі заманауи жетістіктерін көрсету мақсатында «Астана: өткені және болашағы» деген кітапті мемлекеттік жәнеағылшын тілінде шығару.

ҚР Мәдениет және спорт министрлігіне, ҚР облыс және қала әкімдіктеріне:

— Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессоры М. Кусаинов 30 жыл көлемінде жетекшілік жасайтын  «Мемориальная зона» студенттік іздеу отряды мысалында, қалаларда, сонда құрылған әскери бөлімдер (полктар, бригадалар, дивизиялар) тарихын зерттейтін студенттік іздеу отрядтар құру ұсынылсын;

— Жеке бағдарлама құру және соның аясында жастары 80-нен асқан үлкен буын өкілдерімен  арнайы жұмыс жасау және олардың көзі тірісінде берген естеліктері негізінде кітаптар шығару. Олардың берген деректік материалдары аймақтық және біздің ортақ Отан тарихын қайта түзуге негіз болады және жалпыұлттық тарихымызды жетпейтін тұстарын толықтырады.

Дүниежүзі қазақтарының Ассоциациясы:

—  «Туған жер» бағдарламасы шет елдердегі қазақтарға да таралуы қажет. Аймақтық энциклопедияларды немесе белгілі бір аймақтағы қазақтардың өмірлік іс-әрекеттерінің тарихын шығару тәжрибесін қолдау керек. Егер біз, шет елдердегі қазақтарға қатысты бұл энциклопедиялар мен кітаптарды қолданатын болсақ, онда біздің Отанымыздың тарихы толығырақ болады.

Республикалық Ономастикалық комиссияға:

— Алаш қозғалысы мен Алаш Орда үкіметінің 100 жылдығына орай ауыл, село, еліміздің қалаларының көшелеріне Қазақстанның дамуына елеулі үлес қосқан көрнекті мемлекет қайраткерлерінің есімдерін беру.

Конгреске қатысушылар «Қоғамдық сананы жаңғырту және тарих ғылымындағы жаңа міндеттер» тақырыбында тарихшылардың кезекті IV Конгресінің ұйымдастырылуы мен өткізілуінің жоғары деңгейде болуын ескере келе, бұл конгресте қарастырылған материалдарды  ғылыми жинақ түрінде шығаруға ұсыныс жасайды.  

Астана.

 2017 жылғы 25 мамыр 

Е-history.kz

Бүгін Лев Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде «Тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттілігі: қалыптасуы мен даму көкжиегі» тақырыбында Қазақстан тарихшыларының I Конгресi басталды.

Тәуелсіз Қазақстанның тарихында тұңғыш рет ұйымдастырылып отырған Тарихшылар конгресінің негізгі мақсаты — отандық тарих ғылымын жаңаша зерделеу. Ол үшін ғылыми мәжіліс барысында Тәуелсіздік жылдары кезінде тарих ғылымының даму барысы талқыланып, жаңа әдістемелік бағдарламаларды әзірлеу жайы сөз болмақ. Бұдан басқа отандық тарихтың методологиясын зерттеудің өзекті мәселелері, ұлттық идея, әлемдік қауымдастыққа Қазақстанның кірігуі, қазақ халқының тарихи-мәдени мұраларын сақтау және басқа да өзекті мәселелер қаралатын болады.

Конгрес барысында сөз сөйлеген ҚР Білім және ғылым министрі Бақытжан Жұмағұлов атап көрсеткендей, 20 жыл көне тарих үшін қас қағым сәт болып көрінсе де, Қазақстан аз уақытта ғасырға бергісіз даму жолынан өтті. «20 жылда еліміз экономикалық, саяси және әлеуметтік реформалардың нәтижесінде еңселі мемлекетке айналды. Тәуелсіздіктің тұғырын бекітіп, еліміздің даму жолын айқындап берген Ұлт көшбасшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың сарабдал саясатын бүкіл әлем мойындады. Тарихи сананы қалыптастыру, тарих ғылымын жетілдіру Елбасының көреген саясатының басым бағыты болып келеді. Елбасының бастамасымен 1995 жылы «Қазақстан Республикасында тарихи сананы қалыптастыру тұжырымдамасы» қабылданды. 1998 жыл — «Халық бірлігі мен Ұлттық тарих жылы» деп жарияланды. Ал 2004 жылғы 13 қаңтарда «2004-2006 жылдарға арналған «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы» қабылданды. Бұрын Қазақстан тарихы Кеңестер Одағы тарихының құрамдас бір бөлігі ретінде ғана қаралды. Енді еліміздің тарихын әлемдік тарих шеңберінде зерттей бастадық. Қазақстан көшпелілер өркениетінің орталығы, түркі халықтарының ата жұрты ретінде әлемге таныла бастады. Осындай жағдайда өткен тарихымыздың шынайы бейнесін жасау — ұлттық идеямыздың құрамдас бөлігіне айналуы қажет. Ол ұлт бірлігі мен отаншылдыққа тәрбиелеудің басты факторларының бірі. Тарих — халықтың зердесі, қайнар күші. Әр халық өз тарихынан қуат ала отырып, жасампаздыққа бастайтын шабыт алады. Сондықтан да болар бүгінгі күні тарихқа қызығушылық — сәнді іске айналды. Кәсіби тарихшылар мен олардың жариялаған кітаптарының саны көбейді. Ал, әуесқой тарихшылар қаншама! Бұл тарихқа деген сұранысты көрсетеді. Сондықтан, еліміздегі мектептер мен жоғары оқу орындарында тарих міндетті пәндердің бірі. Қазақстанда тарих пәні мұғалімдері мен жоғары оқу орындарындағы ұстаздар саны мыңдап саналады. Бұл — осы мамандыққа деген қажеттілікті көрсетеді. Бүгін тарих ғылымы өзгерді. Кеңестік уақыт артта қалды. «Партия тарихшылары» жазған дүниелердің басым көпшілігі құнсызданды. Жаһандану мен әлемдік бәсекелестік қазақстандық тарих ғылымына да бұрын-соңды болмаған міндет қоюда. «Қазақстан қандай бағытта дамуда?» немесе «Біз қандай қоғам құрдық?» деген мәселелер күн тәртібінде тұр. Оны талқылауға экономистер, саясаттанушылар, әлеуметтанушылармен қатар тарихшылар да өз үлестерін қосуы тиіс. 20 жыл ішінде көптеген мұрағат қорлары ашылды. Халықаралық байланыстар нығайды. Қазақ тарихнамасында көптеген істер жүзеге асты. Дегенмен зерттеушілердің алдында үлкен міндеттер тұр. Бірінші кезекте, ұлт тарихын зерттеу методологиясын жетілдіру қажет. Методология — тарихи шындықты дәйектеуге арналған заңдылықтар мен әдіс-тәсілдер жиынтығы екені белгілі. Тәуелсіздік тарихының методологиясын қалыптастыруға Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың үлесі зор. Президенттің «Тарих толқынында», «Сындарлы он жыл», «Қазақстан жолы» еңбектері жаңа дәуірді түсінудің, зерттеудің негізін қалыптастырды. Елбасының бастамасымен жүзеге асқан ірі саяси оқиғалар ел тарихының жаңа кезеңдеріне негіз болды. Мысалы, Жаңа конституцияны қабылдау, Астананы көшіру, Азия кеңесін құру, Еуропалық ұйымға төрағалық ету тәуелсіздіктің жаңа кезеңдерін қалыптастырды. Сонымен бірге осындай іргелі оқиғалар жаңа зерттеулерге де серпін берді. Президенттің ғылыми-тәжірибелік ізденіс тәсілі тәуелсіздіктің мәні мен мазмұнын ашуға мүмкіндік беруде. Сонымен бірге тарихшылардың жаңа тобының қалыптасуына да үлкен әсер етті. Келесі іргелі мәселе — Қазақстанның дербес мемлекет ретінде қалыптасу кезеңдерін дәйектеу. Осы мәселеге байланысты Елбасымыздың өз пікірін білдіруі — оның өте өзекті екендігін айқындап отыр. Қазақ тарихын дәуірге бөлу туралы әртүрлі пікірлер бар. Бұл — зерттеушілердің тарихи деректер арқылы дәлелдеген көзқарастары. Бірақ, Кәсіби тарихшылар қауымы осы деректер негізінде ортақ тұжырымға келгені жөн. Мұндай қадамның болашақ үшін маңызы өте зор. Үшінші өзекті мәселе — ұлттық тарихты оқыту. Оқу материалдары мен оқыту әдістері өзгеріп отыратыны белгілі. Бірақ тарихты оқытудың басты қағидасы — фактілерге сүйену өзгермейді. Сондықтан, оқулық пен мамандарды дайындауда тарихшылар бірігуі тиіс. Бұған ғылыми потенциал да, материалдық мүмкіндік те жеткілікті. «Ш.Уәлиханов атындағы тарих және этнология», «Археология және этнография», «Р.Сүлейменов атындағы шығыстану» және «Мемлекет тарихы» ғылыми зерттеу институттарында беделді тарихшылар еңбек етуде. Енді осы орталықтар Ұлттық университеттермен бірігіп, Қазақстан тарихы бойынша іргелі еңбек дайындаса нұр үстіне нұр болар еді. Тағы бір ерекше назар аударатын мәселе — Тәуелсіз Қазақстан тарихын зерттеу және оқыту. Бұған негіз болатын тәжірибе бізде баршылық. Мемлекеттік егемендік туралы декларациядан бастап «Жол картасына» дейінгі аралық тұтас бір тарихи кезең», — деп атап көрсетті министр.

Конгрес аясында сан алуан тақырыптарға арналған «дөңгелек үстелдер» ұйымдастырылып, мәжіліс соңында жиынға қатысушылардың қорытынды Қарарын қабылдау жоспарланып отыр.

Конгресті ұйымдастырушылар: Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, ҚР БҒМ Ғылым комитетінің Мемлекет тарихы институты, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті.

Сaravan.kz

Основная задача историков — доведение до широкой общественности основных путей становления современного Казахстана как независимого государства, а казахстанцев как современного полнокровного социума.

На сегодня наиболее обсуждаемой в обществе стала проблема реформирования казахстанской исторической науки. 

Данная проблема функционирования исторической науки как полноценной научной дисциплины существовала уже давно. И причины кризиса были также известны: ангажированность идеологии данной науки, слабая методологическая база и т. д. Но совещание, проведенное Государственным секретарем Республики Казахстан Маратом Тажиным, стало переломным событием и создало мощную базу для обновления. Этим совещанием и последующими мероприятиями был совершен прорыв, снявший барьеры, сковывавшие науку. Примечательным является то, что в отличие от прежних времен государство пришло на помощь ученым. Причем никто перед обществоведами не ставит какие-либо идеологические рамки, наоборот, сделано все возможное для проведения полноценных и глубоких исследований. Отныне вся ответственность ложится на плечи самих историков. Говоря образно, для ученых настал час «Х»: или мы преодолеем методологический отрыв от передовых научных школ, или мы обречены плестись в хвосте событий.

Сегодня мне хотелось бы поделиться мыслями, какими должны быть наши действия в ближайший период.

Первое. Наиболее важной представляется написание качественного базового учебника и хрестоматии. Общество давно ждет от ученых полноценных, отвечаю­щих самым современным требованиям базовых книг. Создание подобного учебника ни в коем случае не означает завершения научных дискуссий, но для обучающейся молодежи необходимы канонические версии пособий, в которых были бы расставлены основные исторические акценты. Значимой мне здесь видится выработка определяющих принципов, на которых будет базироваться подача материала. Во многом принципы научного поиска нашли свое отражение в книге Президента страны Н. А. Назарбаева «В потоке истории». Эти принципы – научности, объективности и комплексности – должны стать краеугольными при осуществлении исследований. Касаясь основных требований, предъявляемых к исторической науке, М. Тажин процитировал слова Главы государства, подчеркнувшего, что «всеказахстанская идентичность должна стать стержнем исторического сознания нации».

Второе. Сегодняшний ученый-историк должен не только освоить архивные источники, но и выработать глубокие концепции исследования как целой эпохи, так и конкретного случая. Мы должны твердо отойти от прежнего образа историка, владеющего только одним ремеслом. Современные возможности позволяют исследователю использовать достижения и других смежных наук – права, социологии, религиоведения, культурологии и т. д. Неисчерпаемые возможности для исследования прошлого дадут достижения популяционной генетики, социальной психологии и антропологии. За последние годы отечественными археологами сделаны крупнейшие открытия, и они должны быть введены в научный оборот.

Многие вопросы, которые сегодня стоят перед обществоведами, могут полноценно и эффективно решаться через программу «Народ в потоке истории». Не только глубокое осмысление и выявление исторических закономерностей, но и доведение до широкой общественности основных путей становления современного Казахстана как независимого государства, а казахстанцев как современного полнокровного социума – вот основная задача историков. В этом я вижу смысл работы всего корпуса ученых-обществоведов. Отрадно, что сегодня в университетах восстановлены кафедры истории Казахстана, увеличивается контингент студентов, поступающих по гранту. В целях поиска и введения в научный оборот базовых традиций этнокультурной и цивилизационной идентичности тюркского субэтноса – предков современных казахов и казахстанцев – несколько групп ученых-профессионалов направлены в Китай, Иран, Турцию, Россию и Великобританию.

Особой темой должно стать изучение становления ранних государственных образований на просторах Великой степи. Современный инструментарий позволяет нам гораздо глубже и всесторонне исследовать эволюцию государственных институтов, экономической жизни, социальной структуры этнических сообществ, населявших этот регион. Нам предстоит в короткие сроки дать анализ крупнейшим событиям ХХ века. Перечеркнуть этот огромный пласт истории, составивший жизнь целых поколений, раскрасив его одной черной краской, было бы необъективно по чисто историческим причинам.

На сегодня историками Казахстана проделан значительный труд по исследованию становления советской тоталитарной машины, трагедии казахстанского крестьянства и массовых нарушений права и морали в советский период. Но, к сожалению, эти исследования носят фрагментарный характер и не связаны единой научной методологией. Поэтому необходимо сгруппировать их в рамках специальной программы «Народ в потоке истории». Это помогло бы объединить усилия всех кафедр истории Казахстана и смежных специальностей – политологов, юристов и даже биологов и генетиков. Позитивный импульс в координации усилий ученых дали кустовые совещания историков с участием представителей местных органов власти. Теперь стоит задача не потерять темпа в дальнейшем реформировании исторической науки.

Перспективным, на мой взгляд, является налаживание научных контактов с крупнейшими научными центрами и ведущими учеными мира. Сейчас научное сотрудничество с крупными центрами носит несистемный характер. И основная причина данного положения кроется в прежней изолированности исследовательских центров Казахстана, слабом знании основной массой моих коллег ведущих мировых языков: английского, арабского, китайского. Большую помощь в реализации прорывных проектов должно оказать молодое поколение историков. Ими организована Ассоциация молодых историков, которой никогда не было прежде.

Реалии таковы, что страна постоянно находится в тисках информационных течений различного толка. В мире не спадает напряженность в этнических и религиозных вопросах. Соответственно историки должны сказать свое веское слово и в вопросе формирования казахстанской политики веротерпимости и толерантности. Ученые могли бы оказать практическую помощь государственным институтам по вопросам межкультурного взаимодействия, по изучению социального самочувствия населения.

Новейший период Казахстана, начавшийся в 1991 году, уже стал объектом изучения. Но в силу незавершенности многих процессов, масштабности и глобальной значимости событий ряд вопросов требует более глубоких и системных исследований. Но уже ясно, что в отличие от прежних времен независимый Казах­стан является настоящей Родиной для всех этносов, населяющих ее. Современный Казахстан с новой столицей Астаной стал детищем всех граждан.

В свете проводимой реформы нацио­нальной истории значительно расширяется тематическое поле исследований по новейшей истории. Думаю, что здесь найдется много работы для всех кафедр и ученых.

Буркитбай Аяган,

директор Института истории государства, д.и.н., профессор

Совместной рабочей группе историков Российской Федерации и Республики Казахстан, что заложило основы для дальнейшего укрепления сотрудничества ученых историков не только двух Институтов, но в целом сотрудничества историков двух стран.

Первое заседание Совместной рабочей группы состоялось в Астане 27 февраля 2018 г. В рамках Первого заседания было подписано «Положение о Совместной рабочей группе историков Российской Федерации и Республики Казахстан» заложившее основу для дальнейшей работы Группы.

Совместная рабочая группа историков Российской Федерации и Республики Казахстан – это независимый постоянно действующий научный коллегиальный орган. Его состав утверждается Лигой профессиональных историков и обществоведов Республики Казахстан и Российским историческим обществом.

Учредителями Рабочей группы являются Федеральное государственное бюджетное учреждение науки «Институт всеобщей истории» Российской академии наук и Государственное учреждение «Институт истории государства» Комитета науки Министерства образования и науки Республики Казахстан.

Сопредседателями рабочей группы являются с казахстанской стороны — Б.Г.Аяган, доктор исторических наук, профессор, директор Института истории государства КН МОН РК; с российской стороны — М.А.Липкин, доктор исторических наук, профессор РАН, директор Института всеобщей истории Российской академии наук.

В рамках реализации плана мероприятий по работе Совместной рабочей группы историков Казахстана и России 16 мая т.г. на базе Института всеобщей истории РАН (г. Москва) было проведено второе заседание Рабочей группы и 16-17 мая совместной конференции: «В сердце Евразии: Россия и Казахстан на исторических перекрестках» (сроки проведения — 16-17 мая т.г.).

В работе второго заседания Рабочей группы приняло участие 9 делегатов из Казахстана и 11 из России.

В ходе встречи были подведены итоги работы Совместной рабочей группы за прошедший период, состоялся обмен информацией о текущих проектах и новейших публикациях по тематике российско-казахстанских связей в различных исследовательских и образовательных центрах Казахстана и России. Был отмечен позитивный опыт совместной работы над изданием тематического номера электронного научно-образовательного журнала «История». Тема номера «Россия-Казахстан: вехи истории». Журнал опубликован в начале марта текущего года. Ответственные редакторы: Липкин Михаил Аркадьевич, Аяган Буркитбай Гелманович, Котюкова Татьяна Викторовна (16 мая номер журнала был официально презентован на площадке конференции).

Кроме того, в рамках мероприятий состоялась презентация новейших работ казахстанских исследователей: коллективной монографии под ред. Б.Г.Аягана «Горизонты национальной истории», Б.Г.Аяган «Абулхаир Шейбанид — последний правитель Дашти-Кыпчака» и другие.

В работе II заседания приняли участие с российской стороны Академии РАН, д.и.н., А.О.Чубарьян, д.и.н., профессор, чл.-корр. РАН, президент РГГУ Е.И.Пивовар, известные ученые, профессора В.В.Трепавлов, Д.А.Аманжолова, В.В.Амелин, Ю.Почекаев, д.и.н., профессор РАН, и.о. директора Государственного музея Востока И.В.Зайцев, заместитель директора Архива РАН, к.и.н. И.Н.Ильина и другие представители научного сообщества.

Казахстанская сторона была представлена учеными: Директором Института истории и этнологии имени Ч.Ч.Валиханова, д.и.н., профессором З.Е.Кабульдиновым, чл.-корр. АН РК М.Х.Абусеитовой, заместителем Архива Президента Республики Казахстан, д.и.н. К.Ш.Алимгазиновым, Директором РГУ «Национальный архив Республики Казахстан» Ж.Н.Махашовым, а также учеными С.И.Ковальской (ЕНУ имени Гумилева), З.Г.Сактагановой (КарГУ им. Е.Букетова) и Е.А.Смагуловым (Институт археологии им. А.Х.Маргулана).

Во время встречи ученых были рассмотрены вопросы дальнейшего научного сотрудничества, разработки новых тем; обмен научной литературой.

Итогом работы второго заседания Рабочей группы стало утверждение плана работы на 2019-2020 гг.:

1. Подготовка совместного учебного пособия по истории Великой отечественной войны 1941-1945 гг. с приложением в виде документов из архивов РФ и РК;
2. Организация и проведение конкурса школьных работ к 75-летию Победы в Великой Отечественной войне;
3. Разработка проекта, сбор материалов для рукописи коллективной монографии «Казахстан и Россия на новом витке истории».

Руководителями Рабочих групп было подписано Коммюнике заседания Совместной Рабочей группы историков Российской федерации и Республики Казахстан 16.05.2019 г. (Москва).

Кроме того, принято решение о проведении следующего – третьего заседания Совместной рабочей группы в мае-июне 2020 г. в Алматы.

На современном этапе столица Казахстана является средоточием всех глобальных процессов, происходящих в республике, так как Астана изначально задумывалась не только как административный, но и как научный и культурный центр Казахстана. 

Важной составляющей имиджа столицы, является деятельность, направленная на развитие международного сотрудничества в области науки и образования, тем более, что Послание Президента Н.А. Назарбаева народу Казахстана «Новые возможности развития в условиях четвертой промышленной революции» четко нацеливает на интеграцию усилий отечественных ученых с зарубежным научно-исследовательским сообществом по стратегическим инновационным направлениям.

Реализация основных положений Посланий Президента Казахстана, развитие международного сотрудничества осуществляется научными институтами столицы. В последний месяц зимы, 27 февраля 2018 года Институт истории государства КН МОН РК провел Международную научно-практическую конференцию «Казахстанский путь. Эра независимости», посвященную осмыслению основных положений новой книги Президента Казахстана Н.А. Назарбаева «Эра Независимости», а также обсуждению основных тенденций развития исторической науки в современных условиях.

В рамках конференции прошли Рабочая встреча историков Казахстана и России и международный Форум историков Евразии «Астана – 2018», под эгидой Института истории государства.

Прошедшие мероприятия стали значимым явлением научной жизни столицы.

В работе Форума историков Евразии «Астана — 2018», приняли участие известные ученые Казахстана и ближнего зарубежья: Михаил Липкин директор Института всеобщей истории РАН, профессор, доктор исторических наук (Россия); Евгений Пивовар, Президент РГГУ, заведующий кафедрой истории стран ближнего зарубежья МГУ/РГГУ, д.и.н., профессор, член-корреспондент РАН, Ирина Попова, директор Института восточных рукописей РАН, доктор исторических наук, профессор (Россия); Дина Киселева (Аманжолова) РАН, доктор исторических наук, профессор (Россия); Вадим Лакиза, Институт истории НАН Беларуси, кандидат исторических наук (Беларусь), Ольга Ковалевская, Институт истории НАН Украины, доктор исторических наук (Украина), Шавкат Рахматуллаев, Институт истории АН Узбекистана, кандидат исторических наук (Узбекистан), Чолпон Койчуманова, Институт истории и культурного наследия АН, доктор исторических наук, (Кыргызская Республика), а также казахстанские ученые.

Отечественные и зарубежные спикеры охарактеризовали ключевые аспекты исторических процессов на разных этапах становления и развития независимых государств, современное состояние и перспективы взаимодействия стран евразийского пространства, особое внимание было уделено проблемам обновления методологических подходов, объединения усилий ученых-историков евразийского пространства по созданию объективного и толерантного учебника.

На форуме также были презентованы новые книги подготовленные Государственным архивом социально-политической истории России, Институтом истории НАН Украины.

Резюмируя работу данного мероприятия, модератор форума Б.Ғ. Аяған, директор Института истории государства, доктор исторических наук, профессор, подчеркнул: в наш сугубо прагматичный век, когда идет глобальное наступление технократических тенденций, модернизация общественного сознания невозможна без утверждения приоритета гуманитарного знания.

В данном контексте — объединение интеллектуальных ресурсов страны в целом, сотрудничество с учеными дальнего и ближнего зарубежья будет способствовать реализации на практике масштабных задач в области развития отечественной исторической науки, поднимет на более высокий уровень интеграционные процессы в данной сфере, будет способствовать плодотворному обмену мнениями казахстанских и зарубежных ученых. «Возможно, со временем данный форум станет традиционным», подчеркнул модератор. Активная поддержка форума со стороны научно-исследовательских институтов евразийского пространства, станет основой формирования интеграционной платформы, явится залогом единения научных сил.

Е-history.kz

В Евразийском национальном университете им. Л.Н. Гумилева прошло заседание VII Национального конгресса. Члены конгресса обсудили проблематику истории улуса Джучи

Проведение конгресса нацелено на реализацию поручения Президента РК Касым–Жомарта Токаева, озвученного на международном туристском форуме «Улытау-2019» об обязательном инициировании имя основателя Золотой Орды– Джучи хана.

В мероприятии приняли участие эксперты в области историко-гуманитарных наук, общественные деятели, а также зарубежные гости.

«В контексте «Наследие Великой Степи» существуют исторические процессы, оказывающие влияние на обновление естества казахского народа во всех аспектах.

На днях Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев инициировал исследование личности Джучи и истории улуса, основанного им.

Благодаря программам «Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания» и «Семь граней Великой Степи» наш народ идет по пути к устойчивому развитию. Сейчас мы нацелились на последовательное выражению национальной истории и изучению исторических личностей», -сказал председатель Национальнго конгресса историков Ерлан Сыдыков.

Кроме того с докладами выступили Директор Института истории государства Буркитбай Аяган, Директор Института истории и этнологии им. Ч.Ч. Валиханова Зиябек Кабулдинов, академик НАН РК, профессор кафедры Истории Казахстана ЕНУ Болат Комеков, заведующий кафедрой казахского языка и тюркологических исследований Назарбаев Университета Юлай Шамильоглу, Директор Центрального государственного музея Республики Казахстан Нурсан Алимбай, директор научно-исследовательского центра тюркологии и алтаистики ЕНУ им.Л.Н.Гумилева Каржаубай Сарткожа, профессор Государственного университета им. Шакарима города Семей Амантай Исин, Ведущий научный сотрудник Центра гуманитарных исследований «Рухани жаңғыру» Казахского национального аграрного университета Нурлан Атыгаев, и.о. профессора кафедры Востоковедения ЕНУ Зибагуль Ильясова и профессор, доктор исторических наук Айболат Кошкимбаев.

Были заслушаны выступления на тему истории Золотой Орды и Улуса Джучи, известных из разных источников Ирана, Турции.

Буркитбай Аяган ознакомил ученых с результатами научной экспедиции «Путями Казахского ханства», посвященной 550-летию Казахского ханства. Со слов директора Института истории государства, экспедиция проехала 4500 километров по территории республики, собирая по пути следования видеодокументы и рисунки. Цель путешествия – изучить подробно историю Казахского ханства посетив такие исторические места, как мавзолей Жошы хана, памятники Улытау и город Туркестан.

По словам ученого, историки, краеведы, географы, журналисты 17-27 сентября 2018 года участвовали в экспедиции «Путь, проложенный (проторенный) Абылай ханом». Экспедиция проводилась в рамках программы «Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания» и была организована при поддержке акимата Акмолинской области. В ее составе вошли ученые Института истории государства Жабай Калиев и Канат Енсенов. Основной целью группы, возглавляемой Муратом кажы Идрисовым, было выявление «Путей, проложенных Абылай ханом», то есть выявление давних путей между югом и севером страны в нескольких направлениях, а также осмотр исторических памятников вдоль дорог и сбор сведений о них.

На заседании состоялась презентация Международного тюркологического научного журнала для тюркского мира «Turkic Studieas Jornal», изданного в рамках реализации программы «Семь граней Великой Степи» под редакторством председателя Национального конгресса историков Ерлана Сыдыкова.

Также списке библиотеки Национального конгресса историков представлены: три тома «Всеобщей истории казахов» Су Бэйхай (автор проекта профессор кафедры востоковедения ЕНУ Турсынхан Кайыркен), I том «История Казахстана. Энциклопедия» (руководитель проекта Директор Института истории и этнологии им. Ч.Ч. Валиханова Зиябек Кабулдинов), а также интерактивная мультимедийная платформа «Великие имена великой степи» (Директор Института истории и этнологии им. Ч.Ч. Валиханова Зиябек Кабулдинов и Ph.D Каламкас Козыбаева).

В этот день впервые вышли в свет труды, посвященные хану Джучи исследователей-любителей, краеведов Гизата Табулдина и Марата Набиева.

После принятия в ряд конгресса новых ученых историков, члены заседания приняли резолюцию.

Е-history.kz

19 января 2018 года в Евразийском национальном университете им. Л.Н. Гумилева состоялся V Национальный конгресс историков Казахстана. Конгресс собрал всех ведущих ученых историков страны

Основная цель работы Конгресса – обсуждение и пропаганда новых судьбоносных идей Главы государства, изложенных в его книге «Эра Независимости», вопросы модернизации общественного сознания и духовного возрождения нации, анализ актуальных проблем исторической науки и образования, выхода на новый уровень работы музеев и архивов, улучшение содержания состояния школьных и вузовских учебников по национальной истории и т.д.

Модератор встречи — ректор ЕНУ им. Л.Н. Гумилева доктор исторических наук, профессор, академик Национальной академии наук Казахстана Ерлан СЫДЫКОВ тепло приветствовал участников конгресса. В своей приветственной речи он отметил, что новая книга Главы государства – это огромный, важный труд, тепло принятый обществом, особенно историческим сообществом. Цель сегодняшнего Конгресса историков предусматривает применение указанной книги в сфере образования как методологической, так и методической основы.

Пред нами поставлены следующие задачи:

— достижения и победы Независимости тесно связаны с именем Главы государства. Теперь необходимо рассмотреть труд, вклад Нурсултана Назарбаева, как основателя нового государства на новом уровне, в одном ряду с именами крупных мировых лидеров;

— в новой книге Президента путь независимого Казахстана в процессе развития мировой цивилизации указан как новая методологическая основа. В связи с этим специалистам необходимо изучать и применять этот новый подход;

— все идеи и инициативы Главы государства необходимо внедрять в учреждениях образования всех уровней;

— книгу «Эра независимости» необходимо взять за основу духовного развития и модернизации, напрямую связанной с системой образования и культуры;

— на основе книги Главы государства необходимо повысить содержательное качество учебников школ, ссузов и вузов страны.

В рамках мероприятия состоялась презентация книги «Эра Независимости», после чего выступающие обсудили основные моменты книги. 

В выступлении директора Института истории и этнологии имени Ч. Валиханова Зиябека КАБУЛДИНОВА прозвучали достижения Главы государства, который открыл миру Казахстан и казахскую культуру. Одним из важнейших достижений стала столица Астана, которая с арабского языка переводится как «ворота в рай». Действительно, Астана — символ интенсивного развития, где торжествует мир и спокойствие.

Директор Архива Президента РК Борис ДЖАПАРОВ отметил, что Архив Президента РК – это единственный архив, где на сегодня хранятся официальные документы о Президенте и его деятельности. Архивные фонды содержат документы, фотодокументы, видеофонограммы, а также аудиофайлы. Более 30 тыс. дел, хранящихся в Архиве Президента РК, раскрывают роль и деятельность Первого Президента Республики Казахстан – Елбасы Нурсултана Абишевича Назарбаева в становлении нового государства – Республики Казахстан. То есть каждое событие, описанное Президентом в книге «Эра независимости», имеет архивную документальную основу.

Директор Государственного университета им. Шакарима Меир ЕСКЕНДИРОВ отметил, что в мировом историческом опыте есть национальные лидеры, которым посвящены книги с их вкладом в историю государства на основе канона. Например, Джавахарлал Неру, Ли Куан Ю, Уинстон Черчилль, Махатхир Мохамад показали свои национальные достижения на мировом уровне и их труд остался в истории.

По итогам заседания была принята резолюция.

РЕЗОЛЮЦИЯ

V Конгресса историков

«Книга Н.А. Назарбаева «Эра независимости» и задачи отечественной исторической науки»

(19 января 2018 года, Астана)

Участники высокого научного форума согласовали общую научную и практико-ориентированную позицию в понимании основных постулатов книги президента «Эра Независимости», основных направлений практической реализации задач модернизации общественного сознания, духовного возрождения нации, возвращения национального кода, усиления краеведческой и архивной работ, изучения сакральных объектов, развития и совершенствования отечественной исторической науки и образования, выработав следующие РЕКОМЕНДАЦИИ:

Министерству образования и науки Республики Казахстан и органам государственной власти РК в сфере образования:

— Ввести обязательное изучение книги Н.А. Назарбаева «Эра Независимости» в школах, колледжах и вузах РК;

— Предложить авторам вузовских учебников по «Истории современного Казахстана» ввести отдельные параграфы по данной книге;

Министерству культуры и спорта РК, акиматам городов и областей РК:

— Рекомендовать перевод новой президентской книги на все остальные языки ООН;

— Предложить выделить НПО социально-значимые проекты, направленных на изучение, пропаганду и разъяснение теоретических положений данной книги среди самых широких слоев населения страны;

Министерству иностранных дел Республики Казахстан:

— Провести серию презентации настоящей книги в зарубежных странах; 

Библиотеке Первого президента – Лидера нации:

— провести обучающие семинары по разъяснению основных положений данной книги среди школьников старших классов, студентов, учителей общеобразовательных школ, сотрудников архивов, музеев и НИИ гуманитарного направлений, преподавателей вузов;

Всемирной Ассоциации казахов:

— Провести презентации книги президента РК Н.А. Назарбаева «Эра Независимости» в местах компактного проживания казахской диаспоры и ирреденты;

Профессиональному сообществу и общественным организациям:

— Способствовать продвижению судьбоносных идей книги Главы государства Н.А. Назарбаева «Эра Независимости» среди широких слоев населения;

Национальному конгрессу историков:

— Участники Конгресса отметили высокий уровень организации и проведения V Конгресса историков «Книга Н.А. Назарбаева «Эра Независимости» и задачи отечественной исторической науки»», рекомендовав издание материалов Пленарного заседания настоящего конгресса в СМИ РК;

— Провести конкурс среди молодых ученых РК конкурс на лучшего знатока содержания книги Главы государства «Эра Независимости»;

— обратить пристальное внимание профессиональных историков на необходимость изучения наиболее малоисследованных страниц отечественной истории с учетом введения новых архивных материалов и письменных источников и использованием современных методов исследования, в том числе и междисциплинарных подходов.